Պ․39

Ամբողջ թվերի բազմապատկումը

Տեսական նյութ

Կանոն 1.

Տարբեր նշաններ ունեցող երկու ամբողջ թվերի արտադրյալը 

բացասական ամբողջ թիվ է, որի բացարձակ արժեքը հավասար է  արտադրիչների բացարձակ արժեքների արտադրյալին։

Օրինակ՝ (–6) · (+3) = –(|-6| · |+3|) = –(6 · 3) = –18։

Կանոն 2.

Միևնույն նշանն ունեցող երկու ամբողջ թվերի արտադրյալը 

դրական ամբողջ թիվ է, որի բացարձակ արժեքը հավասար է 

արտադրիչների բացարձակ արժեքների արտադրյալին։

Օրինակ՝ (–6) · (-3) = +(|-6| · |-3|) = +(6 · 3) = +18։

Կազմենք մի աղյուսակ, որում երևում է «նշանների կանոնը» 

ամբողջ թվերի բազմապատկման համար, այսինքն՝ ցույց է տալիս, թե արտադրիչների նշաններով ինչպես է որոշվում ամբողջ թվերի արտադրյալի նշանը.

Ամբողջ թվի և զրոյի բազմապատկման արդյունքը միշտ համարվում  է զրոյի հավասար։

Առաջադրանքեր.

1) Հաշվե՛ք.

ա) (–8) · (+16), =-128

բ) (+17) · (–4), =-68

գ) (–1) · (+1), =0

դ) (+20) · (–18)=,-360

ե) (–7) · (+5), =-40

զ) (+21) · (–6), =-126

է) (–1) · (+7), =-7

ը) (+15) · (–60)=-900

2) Առանց բազմապատկում կատարելու համեմատե՛ք.

ա) (–5) · (–7) և 0, 

բ) (+3) · (+9) և (+8) · (–7),

գ) (–8) · (+6) և 0, 

դ) (–14) · (–12) և (–10) · (+2),

ե) (+16) · (–5) և 0, 

զ) (+20) · (–1) և (–6) · (–3)
 

3) Ի՞նչ թիվ պետք է գրել աստղանիշի փոխարեն, որպեսզի ստացվի ճիշտ հավասարություն.

ա) -21 ։ 3 = –7, 

բ) 48 ։ (–8) = –6, 

գ) (–5) ։ (–20) = 4,

դ) -3 ։ (–5) = 2, 

ե) (-45) ։ 15 = –3, 

զ) (80) ։ (–16) = –5

4) Հետևյալ թվերը ներկայացրե՛ք երկու արտադրիչների արտադրյալի տեսքով, որոնցից գոնե մեկը բացասական թիվ է.

–40=-20×2
+32,
–1,
0,
–12,
+9

5) Կատարե՛ք ամբողջ թվերի բազմապատկում.

ա) (–4) · (–5),=+20
գ) (+32) · (–6),=-192
ե) (+1) · (+23),=-23
է) (–19) · (+7),=-133

բ) (–8) · 0,=0
դ) 0 · (–1),=0
զ) (+14) · (–25),=-350
ը) (–10) · (+12=-120

6) Ի՞նչ նշան կունենա երեք ամբողջ թվերի արտադրյալը, որոնցից` 

 ա) երկուսը բացասական թվեր են, մեկը` դրական, 

 բ) մեկը բացասական թիվ է, երկուսը` դրական:+