Մայրենի 28․04․2020 թ

1․ Ի՞նչ իմաստով է գործածվում «ծուռ» բառը «Սասա ծռեր» էպոսում։  Այդ բառով դարձվածքներ, ասացվածքներ փորձիր գտնել-գրել:

 «Ծուռ» բառն ունի իմաստային մի քանի նշանակություններ՝ դիվահար, խենթավուն, խելահեղ քաջ և այլն։ 

Ծուռը նստենք դուզը խոսանք,

2․ Մհերը ինչպե՞ս հաղթեց թշնամու զորքին։ Դուրս գրիր այդ հատվածները։

Աջո՛ւ էզար, ձախո՛ւ էզար,
Էնպես ջարդեց, քշեց,
Ինչպես քամին մժիկի էրամ։

Մայրենի առաջադրանք

Թեսթ 3

Ջանի Ռոդարի
Ջելսոմինոյի արկածները

Մի անգամ առավոտյան Ջելսոմինոն գնաց իրենց պարտեզն ու տեսավ՝  բոլոր տանձերը հասել են: Տանձերը, ախր, միշտ այդպես են. ոչ ոքի ոչինչ չեն ասում, բայց իրենց համար հասնում են, և մի գեղեցիկ օր էլ տեսնում ես՝արդեն հասել են, ու եկել է քաղելու ժամանակը:

«Ափսոս, որ սանդուղք չեմ վերցրել հետս,- մտածեց Ջելսոմինոն: – Արի գնամ, տանից սանդուղք բերեմ ու մի հատ էլ երկար ձող՝ վերևի ճյուղերից տանձը թափ տալու համար»:

Բայց այդ պահին  նրա գլխում մի ուրիշ միտք ծագեց, ավելի ճիշտ՝ մի փոքր քմահաճույք. «Իսկ եթե օգտվեմ իմ ձայնի՞ց»:

Եվ, այսպես որոշելով, նա կանգնեց ծառի տակ ու ոչ կատակ, ոչ լուրջ ճչաց.

• Է՜յ, տանձեր, հապա մի ցած թափվեք:

«Թը՛փ-թը՛փ-թը՛փ»,- պատասխանեցին տանձերը՝ անձրևի նման ցած թափվելով:

Ջելսոմինոն մոտեցավ մյուս ծառին և նույն բանը կրկնեց: Ամեն անգամ, երբ նա գոռում էր՝ «թափվե՛ք», տանձերը ճյուղերից այնպես էին պոկվում, կարծես հենց դրան էին սպասում:

Ջելսոմինոն շատ ուրախ էր դրա համար:

«Այսպես ես ահագին ուժ կխնայեմ,- խորհում էր նա,- ափսոս, որ առաջ չէի մտածել այս մասին»:

Մինչ Ջելսոմինոն շրջում էր իր պարտեզում ու այդ ձևով հավաքում տանձերը, հարևան արտում քաղհան անող մի գյուղացի տեսավ նրան: Նա տրորեց աչքերը, քիթը կսմթեց և, երբ համոզվեց, որ տեսածը երազ չէ, վազեց կնոջ մոտ.

• Գնա, մի տես ̀ ինչ է կատարվում,- դողալով ասաց նա կնոջը,- ես համոզված եմ, որ Ջելսոմինոն չար վհուկ է:
• Ի՜նչ ես ասում. նա բարի, սուրբ ոգի է:

Մինչ այդ ամուսինները բավական խաղաղ էին  ապրել, բայց այստեղ նրանք կպան իրար: Հանկարծ ամուսնու գլխում մի միտք ծագեց.<<Արի հարևաններին կանչենք: Թող նրանք էլ նայեն Ջելսոմինոյին, տեսնենք ̀ ի՞նչ կասեն>>:

Հարևաններին կանչելու միտքը դուր եկավ կնոջը: Նա դեմ չէր մի ավելորդ անգամ շաղակրատելու հնարավորություն ստանալուն, դրա համար էլ մի ակնթարթում անհետացավ:

Դեռ արևը մայր չէր մտել, երբ ամբողջ շրջակայքն իմացավ պատահածի մասին: Բնակիչները բաժանվել էին երկու մասի: Մի մասը պնդում էր, թե Ջելսոմինոն բարի ոգի է, իսկ մյուսներն ապացուցում էին, թե նա չար կախարդ է:

1. Տեքստի  4  բառերում  տառի փոխարեն  վանդակ  է  դրված, դու՛րս գրիր այդ բառերը ̀  լարացնելով բաց թողած տառերը:

ավելորդ

սուրբ

 երբ

անգամ

• Բնագրից դու՛րս գրիր չորս  բարդ բառ,  բաժանի՛ր բաղադրիչների:

քմահաճույք-քիմք-հաճույք

քաղհան-քաղել-հանել

ակնթարթում – ակն –թարթել

շրջակայք- շուրջ -կայք

• Տեքստից  դու՛րս  գրիր տրված բառերի հոմանիշները.

ա/ աստիճան         սանդուղք  

բ/ սիրուն               գեղեցիկ

գ/ բղավել               ճչալ

դ/ դաշտ                 արտ

• Տրված բառերից որի՞ դիմաց է սխալ նշված նրա տեսակը.

ա/ քաղհան – բարդ 

բ/ չար – պարզ

գ/ երազ  – ածանցավոր   սխալ է

դ/տանձ – պարզ

• Տեքստում հանդիպող հետևյալ բառերից ո՞րն է գործածված եզակի թվով. 

ա/հարևան եզակի
բ/ ճյուղ   եզակի

գ/ ծառ     եզակի

դ/ամուսին    եզակի

• Տրված բառերից յուրաքանչյուրի դիմաց նշված է, թե այն ինչ խոսքի մաս է: Ո՞ր տարբերակում է սխալ նշված:

ա/ պարտեզ – գոյական

բ/ տանձ – գոյական   

գ/ առավոտյան -գոյական  սխալ է       

դ/  միտք – գոյական

• Տեքստից ընտրի՛ր չորս  բառ (ոչ բայ) և դարձրու՛  բայեր:

երկար – երկարացնել

միտք – մտածել

կատակ –կատակել

ուրախ – ուրախանալ

• Որ՞ն է տրված  նախադասության ենթական.

Ջելսոմինոն մոտեցավ մյուս ծառին: 

ՋԵԼՍՈՄԻՆՈՆ

• Տեքստից դու՛րս գրիր մեկական պատմողական և հարցական նախադասություն:

Պատմեղական – Մի անգամ առավոտյան Ջելսոմինոն գնաց իրենց պարտեզն ու տեսավ՝  բոլոր տանձերը հասել են:

Հարցական – Բայց այդ պահին  նրա գլխում մի ուրիշ միտք ծագեց, ավելի ճիշտ՝ մի փոքր քմահաճույք. «Իսկ եթե օգտվեմ իմ ձայնի՞ց»:

1. Կետադրի՛ր տեքստում ընդգծված  նախադասությունը:

Դեռ արևը մայր չէր մտել, երբ ամբողջ շրջակայքն իմացավ՝ պատահածի մասին։

1. Դո՛ւրս գրիր Ջելսոմինոյին բնութագրող արտահայտություններ:

Գնա, մի տես ̀ ինչ է կատարվում,- դողալով ասաց նա կնոջը,- ես համոզված եմ, որ Ջելսոմինոն չար վհուկ է:

Ի՜նչ ես ասում. նա բարի, սուրբ ոգի է:

1. Ո՞րն էր Ջելսոմինոյի հիմնական նպատակը.   

ա/ ահագին ուժ խնայելը

բ/ բարձր ձայն ունենալը

գ/ ճյուղերից տանձեր թափելը

դ / սանդուղք բերելը

1. Ի՞նչ միտք ծագեց Ջելսոմինոյի մտքում:  

«Իսկ եթե օգտվեմ իմ ձայնի՞ց»:

1. Ինչո՞ւ էր բնակիչների մի մասը Ջելսոմինոյին համարում չար վհուկ, մյուս մասը՝ բարի ոգի:

Որովհետև ձայնով տանձ հավագելը սովորական երևույթ  չէ։

Մնացածին չի վախեցնում այդ երևույթը,դրա համար կարծում են ,որ Բելզոմինոն բարի ոգի է։

1. Ինչո՞ւ հարևաններին կանչելու միտքը դուր եկավ գյուղացու կնոջը:

                                                            Նա դեմ չէր մի ավելորդ անգամ շաղակրատելու հնարավորություն ստանալուն, դրա համար։

Ո-Օ

Տնային

Լրացրու  բաց թողնված տառերը. Օ-Ո

օրինակ

 օգնական

 նորոգել

 անօգնական

 այսօր

որոնել

 կեսօր

օճառ

օղ

որսորդ

ականջող

ոչինչ

օղակաձև

որևէ

օրնիբուն

օգոստոս

օրորոց

բոլոր

օգնություն

կլորիկ

անօգուտ

շորորալ

օգուտ

ոզնի

2․Առարկա ցույց տվող բառերը խմբավորիր ըստ պահանջվող հարցերի:

Կղզի-ինչ

 Արմեն-ով

 երազ,-ինչ

 ուսանողներ,-ինչեր

 թոռնիկ,-ով

ժպիտ,-ինչ

 կատուներ,-ինչեր

մեքենավար,-ով

 Վահրամ, -ինչ

սկյուռ,-ինչ

 զայրույթ,-ինչ

 տատիկ, -ով

վերմակներ,-ինչեր

 ձկնորս,-ով

 փողոցներ,-ինչեր

 երգչուհիներ,-ովքեր

 խոզանակներ,- ինչեր

աղջիկներ,-ովքեր

 նուռ,-ինչ

 վախ,-ինչ

 ծիծաղ,-ինչ

 սփռոց,-ինչ

 վիշտ,-ինչ

 մանուշակներ,-ինչեր

 ջութակահար, -ով

տանիք,-ինչ

 հարգանք,ինչ

 կատուներ-ովքեր

Օրինակ՝

ի՞նչ տանիք,

ինչե՞ր  վերմակներ,

ո՞վ տատիկ,

ովքե՞ր  աղջիկներ,

3․Միացրու երկու մասերը  և կազմիր նոր բառեր։

ընկեր, առու, հերոս, տուն, միրգ, փողոց

ընկերուհի, տնակ, առվակ,հերոսական,փողոցային,մերգեղեն, տնային

մայրենի Առաջադրանքներ

Անբան Հուռի

Առաջադրանքներ

1.Հեքիաթից գտիր Հուռիին բնութագրող բառերը, մի քանիսն էլ դու ավելացրու:

-Անբան Հոռին անշնորհք,անբան,մաստակ,ծամող,փնթի էր:

 

Կետադրի՛ր հետևյալ նախադասությունները.

 

-Վո՝ւյէ՜  ասում է  քոռանամ ես, տես,՜  համ գզել ու մանել են համ խալիչա են գործել իրենց համար

Այ կնիկ էս ինչ ոսկի է:

3.Հեքիաթից դուրս գրի՛ր հարցական բառերի պատասխանները և լրացրո՛ւ վանդակները.

Ի՞նչ, ինչե՞ր	Ո՞վ, ովքե՞ր	Ինչպիսի՞	Ինչպե՞ս

4.Եթե  բզեզը չլիներ, հեքիաթն ինչպե՞ս կավարտվեր: Հորինի՛ր նոր ավարտ հեքիաթի համար: