Քրիստոսից առաջ 9-րդ դարում,Վանա լճից
Քրիստոսից ք․ա ր ր 30-ական փփ վերջում,Վանա լճից հարավ արևելք Սարդուրի Ա-ն հիմնադրեց Տուշպա մայրաքաղաքը։
Քրիստոսից առաջ Ք․ա 833 թթ – Սարդուրի-Ա հայկական տաբրոսի հարավայօին դանջերում պատերազմել է Ասորետան արքա Սալամանասար երորդի դեմ։
Ք․ա 825-ից 810 -Իշկույնի արքա։
Ք․ա քրիստոսից առաջ 810-ից 786-Մենուա արքա։
Քրիստոսից առաջ 786-ից 764-Արգիշտի-Ա։
Քրիստոսից առաջ Ք․ա 782-Արգիշտի առաջինը հիմնադրել է Էրեբունի քաղաքը։
Ք․ա 764-ից 735- Սարդուրի-2-րդ։
Ք․ա 743թթ Ասորեստաի արքա-Թիգլաթպալասարը-3 հաջողվեց Սիիրիյա տարացքում։
Քրիստոսից առաջ 714թթ Ասերոստանի-Սարգո-2-ը հարձակվեց։
Արդինի-Մուսասիրի գլխավոր տաճանի վրա երբ այն կոողոպտեց։
Ք․ա 685-ից 645 Ռուսա-2 արքա։
Քրիստոսից առաջ 7-րդ դարում հայկական եռնաշխարի հարվարևմտյան մասում Ձևավորվել է հայկական նոր իշխանություն ՝Հակկազունի,Սկաոյթու,գլխավորության։
Ք․ա 612թթ Պարուիր Հայկազունի,հռչակետ նոր թագավորություն։