Թեմա՝ Կամայական նշանի խառը թվեր
Հիշենք դրական անկանոն կոտորակմերը գրվում են խառը թվի տեսքով:
Օրինակ՝
15/4=3. ¾
Դրական խառը թվի առջև եթե ավելացնենք + նշանը, ապա կստացվի նույն թիվը, քանի որ այդ թվին համապատասխան անկանոն կոտորոկը չի փոխվում:
Դրական խառը թվի առջև դնելով – նշան, մենք համարում ենք այդ թիվը բացասական խառը թիվ, որը տրված խառը թվի համապատասխան անկանոն կոտորակի հակադիր կոտորակն է:
Օրինակ՝ -15/4=-3/3/4
իսկ -3.1/4 և +3.¼ թվերը հակադիր են:
Դիտարկենք կամայական նշանով խառը թվերի հետ գործողության օրինակներ
Առաջադրանքներ՝
1. Գրիր դրական և բացասական խառը թվեր (հինգ օրինակ)
1.4/5, 5.6/9, 12.8/56, 41.33/262, 2.3/4:
-2.6/10, -5.4/70, -8.9/34, -13.6/9, -26.43/119:
2. Գրիր դրական խառը թվեր, դարձրու անկանոն կոտորակ (հինգ օրինակ):
3.5/9=32/9, 4.8/9=44/9, 9.7/8=79/8, 12.6/10=126/10
3. Գրիր բացասական խառը թվեր, դարձրու անկանոն կոտորակ (հինգ օրինակ):
-4.5/6=-31/6, -5.2/6=-38/6, -7.1/4=-29/4, -6.1/6=-37/6
4. Կատարիր գործողությունը:
-1.1/2×2/3=-1/2×2/3=-2/6
-3.1/4+(-1.1/4)=-3.1/4-1.1/4=-4.2/4
+2.⅗:(-2.1/3)=13/5x(-3/7)=-39/35
-1.1/9+(+10.2/9)=1.1/9-10.2/9=10.2/9-1.1/9=9.1/9
-1/56:1/112=-1/56×112/1=1/1×2/1=2/1=2
+34.½:(-1.¼)=69/2x(-4/3)=23/1x(-2/1)=-66
-12.½+(-10.½)=-12.1/2-10.1/2=-22.2/2
4.2/7+12.1/14=4.4/14+12.1/14=15.15/14
6.12/25-(-4.1/50)=6.12/25+4.1/50=6.24/50+4.1/50=10.25/50
10.11/14+(-1.2/7)=10.11/14-1.2/7=10.11/14-1.4/14=9.7/14
-23.⅕:1.⅖=116/5:4/5=116/5×5/4=29/1×1/1=29
-30.¼-(+34.3/4)=-30.1/4+34.3/4=4.3/4
5. Բեռը տեղափոխելու համար անհրաժեշտ է 15 մեքենա՝ յուրաքանչյուրը 6.1/2տ բեռնատարողությամբ։ Նույն բեռը տեղափոխելու համար 2.1/2տ բեռնատարողությամբ քանի՞ մեքենա անհրաժեշտ կլինի։
15×6.1/12=15/1×73/12=5/1×73/3=365/3
365/3:2.1/2=73/3×2/1=146/3
6. Ապրանքի գինը 46000 դրամ է, այն 15 %-ով բարձրացնելուց հետո որքանով (արտահայտված դրամով) կթանկանա ապրանքը:
46000×15/100=460×15/1=6900(ինչքանով կբարձրանա)
46000+6900=52900(ինչքան կդառնա)